Friday, April 18, 2008

جامعه‌شناسی منبع‌باز: مقدمه‌ای انتقادی

پروژهٔ کارشناسی‌ام را با عنوان «جامعه‌شناسی بازمتن در حوزهٔ نرم‌افزار» پارسال به دکتر رامتین خسروی تحویل دادم. بعدها کَمَکی تغییرش دادم و عنوانش را هم مناسب‌تر دیدم به «جامعه‌شناسی منبع‌باز: درآمدی انتقادی به پدیدهٔ منبعْ‌باز (open source)» تغییر دهم.
مباحث جامعه‌شناسیش کمی آبکی است، و قصد داشتم پیش از انتشار کمی تکمیلش کنم. به علاوه می‌خواستم پیش از انتشار در اینجا یک جایی بفرستمش، ولی فعلاً که نه خبر از کنفرانس‌ها دارم، نه فرصت تکمیل این را.

متن مقاله را به فرمت پی‌دی‌اف می‌توانید از اینجا دریافت کنید.

فهرست مطالب:
1. مقدمه
2. نرم‌افزار آزاد
2.1. مفاهیم
2.2. تاریخچه
2.2.1. پروژهٔ گنو
2.2.2. گام‌های تاریخی منبع‌باز
2.3. مدل توسعه
2.3.1. کلیسای جامع و بازار
2.3.2. الگوهای مدل بازار
2.3.3. مدیریت پروژه‌های منبع‌باز
2.3.4. قانون بروکس
2.3.5. بررسی پروژه‌هایی در مدل بازار و کلیسای جامع
2.3.6. جمع‌بندی مدل‌های ارائه شده
2.4. مدل کسب و کار
3. جامعه‌شناسی نرم‌افزار آزاد
3.1. جنبه‌های هویتی و روانی منبع‌باز
3.2. کسب و کار
3.3. نخبه‌گرایی
3.4. آیا منبع‌باز یک انقلاب است؟
4. نتیجه‌گیری
5. منابع

3 comments:

Anonymous said...

تقریبا همه‌اش را خواندم. احتمالاً بهترین بررسی بدون پرداختن به جنبه‌های فنی به زبان فارسی در زمینه‌ی این پدیده است. اگه فضولی نباشد می‌توانم بپرسم رامتین به شما چند داد؟
من هم اتفاقاً برای سال آینده دنبال موضوع پروژه‌ی کارشناسی می‌گردم، شما چیزی به ذهنتان می‌رسد که به نرم‌افزارهای آزاد/متن‌باز ربط داشته باشد؟ به خصوص مدل و متدولوژی/فرایند توسعه، مدل کسب و کار، انگیزه‌های توسعه‌دهندگان، ابزارهای کمکی و موارد مشابه. یه چیزی که مثلاً توی ذکر بهش برخورده باشید؟ چون من خودم تا حالا توی هیچ پروژه‌ی متن‌بازی مشارکت نکردم (تنبلی و ...!). البته یک مقدار موضوع باید سنگین‌تر از مال خودتان باشد چون توی شریف یک کم پروژه‌ها را سخت می‌گیرند! مثلاً معمولاً باید حتماً یک قسمت پیاده‌سازی هم داشته باشد.
ضمناً یک پیشنهاد هم دارم: متنش را توی ویکی‌نسک (fa.wikibooks.org) منتشر کنید تا تبدیل به یک کتاب آزاد شود!

Mohsen Saboorian said...

سلام؛
ممنون از فیدبک.
البته یک سری کتاب و مقاله در این مورد دکتر ربیعی و خوانساری و برو بچه‌هاشون چند سال پیش منتشر کردند که می‌شه از سایت اِی‌آی‌سی‌تی‌سی دات‌کام پیدا کرد. من وقتی این‌رو می‌نوشتم فقط از کتب و مقالات انگلیسی استفاده کردم و فکر نمی‌کردم چیزی در این مورد تو فارسی هم پیدا بشه.
در مورد ویکی‌بوکس هم فعلاً انگیزه‌ای برای انتشار ندارم. متنش هنوز خیلی اشکالات داره.
تو دانشکده فنی هم تقریباً همین اجبار کُد زدن وجود داشت ولی همواره حالات خاص هست. در این مورد هم اگر دانشکده گیر می‌داد، من ذکر رو ارائه می‌کردم (که خوشبختانه به آنجاها نرسید).
از رامتین 19 گرفتم. گرفتن این پروژه با رامتین و فرایند تکمیلش داستان‌ها داشت. خداوند رامتین را خیر دهاد.

حمیدرضا said...

salAm Mohsen agha,

man "Hamidreza Ebrahimzadeh " hastam.

khoobi, ?
to ham weblog dar?
welcome to the club!
webloget kheili jlebe. az didanesh khoshhaal shodam.

che khabara?
chi kara mikoni?
khosh migzae?

movaffagh bashi